Toksik İlişkilerin Doğası ve Nasıl Anlaşılacakları

Toksik ilişkiler, kendinizi tükenmiş, yanlış anlaşılmış, küçümsenmiş veya saldırıya uğramış hissetmenize neden olan, duygusal, psikolojik ve hatta fiziksel olarak çeşitli yönlerden refahınızı baltalayan ilişkilerdir. Bu tür ilişkiler kendinizi daha kötü hissetmenize neden olabilir ve zamanla duygusal ve zihinsel sağlığınıza zarar verebilir. Bu olumsuz ilişkiler okuldan işe, hatta kendi ailenize kadar her ortamda ortaya çıkabilir.

Bipolar bozukluk, majör depresyon veya depresif eğilimler gibi zihinsel sağlık sorunları olan bireyler, duygusal istikrarları zaten tehlikede olabileceğinden toksik ilişkilere karşı daha savunmasız olabilirler. Bununla birlikte, herkes toksik bireylerden etkilenebilir.

Toksik ilişkilerin özelliklerini anlamak ve böyle bir ilişki içinde olup olmadığınızı nasıl tespit edeceğinizi bilmek çok önemlidir. Ayrıca, çevrimiçi terapi veya çift danışmanlığı gibi yöntemlerle bu ilişkilerin nasıl yönetileceğini öğrenmek faydalı olabilir.

Toksik Bir İlişkinin Göstergeleri

Bir ilişkinin olumsuz yönlerinin olumlu yönlerinden daha ağır basıp basmadığını yalnızca siz belirleyebilirsiniz. Bununla birlikte, eğer birisi eylemleri veya eylemsizlikleri yoluyla sürekli olarak refahınızı tehlikeye atıyorsa, bu muhtemelen toksik bir ilişkidir.

Fiziksel veya sözlü taciz içeren ilişkiler tartışmasız toksiktir, ancak dikkat edilmesi gereken başka, daha ince işaretler de vardır, örneğin:

• Aldığınızdan daha fazlasını verdiğiniz için kendinizi değersiz ve tükenmiş hissedersiniz.
• İhtiyaçlarınız sürekli olarak göz ardı edilir ve kendinizi saygısızlığa uğramış hissedersiniz.
• Özsaygınız zaman içinde azalır.
• Desteklenmediğinizi, yanlış anlaşıldığınızı, küçümsendiğinizi veya saldırıya uğradığınızı hissedersiniz.
• Bu kişiyle olan etkileşimleriniz sizi depresif, öfkeli veya bitkin hissettirir.
• İlişki, sağlıksız bir rekabet doğası gibi her iki tarafın da en kötü yanlarını ortaya çıkarır.
• Normalde sergilemediğiniz olumsuz özellikleri tetikleyebileceğinden, o kişinin yanında en iyi halinizde değilsinizdir.
• Düşmanlıklarının hedefi haline gelmemek için o kişinin yanında dikkatli davranma ihtiyacı hissedersiniz.
• Morallerini düzeltmek için önemli ölçüde zaman ve duygusal enerji harcarsınız.
• Sürekli olarak suçu başkalarına atarak, onların neden olduğuna inandığınız sorunlar için kendinizi hatalı hissetmenize neden olurlar.

Toksik ve İstismarcı İlişkileri Ayırt Etmek

Toksik ilişkiler her zaman istismar edici değildir, ancak tüm istismar edici ilişkiler doğası gereği toksiktir.

Toksik ilişkiler genellikle saygı eksikliği ve sınır ihlalleri içerir. Bazen bireyler zararlı davranışlarının farkında bile olmayabilirler. Bununla birlikte, bu tür davranışlar başka bir kişiye zarar verme kastıyla sürekli olarak tekrarlandığında, istismar olarak sınıflandırılabilir.

İstismar, psikolojik, duygusal ve fiziksel istismar dahil olmak üzere çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. İstismarcı ilişkiler genellikle aşağıdakileri içeren istismar döngüsünü takip eder:

• Gerginlik oluşması.
• Taciz içeren bir eylemin gerçekleşmesi.
• İstismarcının özür dilemesi, mağduru suçlaması veya istismarı en aza indirmesi.
• İstismarın olmadığı bir dönem, ancak döngü kaçınılmaz olarak tekrar eder.

Toksik ilişkiler istismarcı ilişkilerden daha öznel olabilir. Örneğin, yalan söyleme geçmişi olan biri yalan söyleyen herkesi toksik olarak değerlendirirken, diğerleri daha bağışlayıcı olabilir ve ikinci şanslar sunabilir.

Siz veya tanıdığınız biri istismarın herhangi bir türünü yaşıyorsa, size yardımcı olacak kaynaklar mevcuttur.

Toksik ve Sağlıklı Davranışların Değerlendirilmesi

Bir ilişkinin toksik olup olmadığını belirlemek için, ilişkide sergilenen baskın davranışları incelemek çok önemlidir.

Partnerlerden biri veya her ikisi de sürekli olarak bencillik, olumsuzluk ve saygısızlık sergiliyorsa, ilişki toksik olabilir. Öte yandan, eğer ilişki öncelikle teşvik, şefkat ve saygı ile karakterize ediliyorsa, herhangi bir toksik sorunun ele alınması ve çözülmesi gerekebilir.

Kişinin kendisinde veya partnerinde toksik davranış belirtilerini tanıması çok önemlidir. Aşağıda toksik ve sağlıklı davranışlara bazı örnekler verilmiştir:

Toksik Davranış:

• Güvensizlik
• Kıskanç
• Negatif
• Benmerkezci
• Bencil
• Kritik
• Küçük düşürücü
• Güvensizlik
• İstismarcı
• Saygısız

Sağlıklı Davranış:

• Güvenli
• Sevgi dolu
• Pozitif
• Vermek
• Özverili
• Teşvik Edici
• Canlandırıcı
• Güvenilir
• Şefkatli
• Saygılı

Çeşitli Toksik İlişkilerin Belirlenmesi

Toksik ilişkiler romantik bağlamlarla sınırlı değildir; ailelerde, iş yerlerinde ve sosyal çevrelerde de ortaya çıkabilir. Özellikle de toksisite etkili bir şekilde yönetilmezse, inanılmaz derecede stresli olabilirler.

Olumsuz davranışların varlığı: Sürekli şikayet, eleştiri ve olumsuzluk toksik bir atmosfer yaratabilir. Diğer toksik özellikler arasında mükemmeliyetçilik, sağlıksız rekabetçilik ve alışkanlık haline gelmiş yalan söyleme sayılabilir. Bir kişinin güvensizliği de içindeki kötülüğü ortaya çıkarabilir.

Öz farkındalık eksikliği: Bazı bireyler başkaları üzerindeki olumsuz etkilerinin farkında olmayabilir ve daha sağlıklı iletişim becerilerine sahip olmayabilirler. Ayrıca sosyal ipuçlarını yorumlamakta zorlanabilirler, bu da hayal kırıklığına, eleştiriye veya göz ardı edilme duygularına yol açabilir.

Kasıtlı zarar verme: Kasıtlı olarak kaba ve incitici davranışlar kişinin kendisini hedef alınmış ve dışlanmış hissetmesine neden olabilir. Toksik bir birey başkalarını kontrol etmeye veya manipüle etmeye de çalışabilir.

Sürekli aldatma: Davranışlarını değiştirmeye çalışmadan sürekli olarak yalan söyleyen ve aldatan yakın bir partner, ilişkiye toksisite katar.

İstismarcı davranış: İster sürekli dedikodu ister fiziksel zarar yoluyla olsun, tekrarlanan ve kasıtlı zarar, asla kabul edilemez olan istismar anlamına gelir.

Bu durumlardan herhangi biri sizin için geçerliyse, hayatınızdaki toksik ilişkileri yeniden değerlendirmenin zamanı gelmiş olabilir.

Toksik Bir İlişkiden Nasıl Ayrılırsınız?

Sınırlar koymaya çalıştıysanız ancak diğer kişi bunlara saygı göstermeyi reddediyorsa, ilişkiyi sonlandırmak gerekebilir. Bu zor bir karar olsa da, kendi refahınıza ve ihtiyaçlarınıza öncelik vermeniz çok önemlidir.

İlişkiyi sonlandırmak için kullanacağınız yöntem, içinde bulunduğunuz koşullara ve güvenlik hissinize bağlı olacaktır. Şunları yapabilirsiniz

• İlişkiyi bitirme kararınızı açıkça iletin ve nedenlerinizi belirtin.
• İlişkinin zaman içinde çözülmesine izin vererek kişiyle iletişimi kademeli olarak azaltın.
• Özellikle ilişki güvenliğiniz için bir tehdit oluşturuyorsa iletişimi derhal sonlandırın.

Doğrudan iletişimi tercih ederken, duygularınızın sorumluluğunu alın ve suçlamaktan veya savunmaya geçmekten kaçının. Onların tepkilerini kontrol edemeseniz de, gerilimin tırmanmasını önleyecek stratejiler uygulayabilirsiniz.

Romantik bir ilişkiden ayrılmanız durumunda, güvenliğinizi sağlamak için bir destek ağı kurmanız önemlidir. Kişinin tepkisinden endişe ediyorsanız, konuyu kamuya açık bir alanda tartışmayı düşünün. Konuşmanın zamanı ve yeri hakkında güvendiğiniz bir kişiyi bilgilendirin ve daha sonra onunla buluşmayı ayarlayın.

Partnerinizden uzakta yeni bir yaşam düzeni kurarken geçici olarak bir aile üyesi veya arkadaşınızın yanında kalmanız gerekebilir.

Herhangi bir zehirli ilişkide, sağlığınıza ve refahınıza öncelik vermeniz çok önemlidir. Birisi enerjinizi ve mutluluğunuzu tüketiyorsa, ondan uzaklaşmayı veya birlikte geçirdiğiniz zamanı azaltmayı düşünün. Duygusal veya fiziksel istismara maruz kalıyorsanız, derhal yardım isteyin.